تاثیر اضطراب بر مغز و سیستم عصبی
اضطراب و استرس احساسی است که تقریبا همه افراد جامعه روزانه آن را تجربه می‌کنند اما کمتر کسی از تاثیر اضطراب بر مغز اطلاع دارد. اضطراب و استرسی که در شرایط مختلفی ایجاد می‌شود می‌تواند عملکرد مغز و سیستم عصبی انسان را مختل کند. در برخی موارد نیز ممکن است سبب بروز علائم فیزیکی همچون سردرد و درد قفسه سینه شود. اگر شما هم قصد کسب اطلاعات درباره تاثیرات منفی اضطراب بر عملکرد مغز و سیستم عصبی و نحوه کنترل آن را دارید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
فهرست محتوا:
- تاثیر اضطراب بر مغز: مروری بر یافته‌های علمی
- اضطراب چگونه ساختار مغز را تغییر می‌دهد؟
- تاثیر اضطراب بر مغز و نواحی همچون آمیگدالا و هیپوکامپ
- نقش اضطراب در اختلال عملکرد حافظه و تمرکز
- ارتباط بین اضطراب و عملکرد سیستم عصبی مرکزی
- تاثیر اضطراب بر مغز و ترشح هورمون‌ها و مواد شیمیایی مغز
- تاثیر اضطراب بر مغز و افزایش ریسک ابتلا به بیماری‌های عصبی و روانی
- چگونه می‌توان تاثیر اضطراب بر مغز را کاهش داد؟ راهکارهای علمی و کاربردی
تاثیر اضطراب بر مغز: مروری بر یافته‌های علمی
همانطور که می‌دانید استرس یک واکنش فیزیکی طبیعی است که بدن به تجربیات مختلف زندگی نشان می‌دهد. یافته‌های علمی ثابت کرده‌اند که با بروز اضطراب هورمون‌‌هایی همچون کورتیزول و آدرنالین در بدن ترشح می‌شود. بدن برای سازگار شدن با این عوامل استرس زا فشار خون، ضربان قلب و متابولیسم را افزایش می‌دهد. علاوه بر این استرس و اضطراب بر عملکرد مغز نیز تاثیر منفی دارد. در واقع با بروز استرس مغز اقدام به آزاد کردن انتقال دهنده‌های عصبی همچون سروتونین، دوپامین و نوراپی نفرین می‌کند. همین موضوع سبب تغییر در خلق و خو و عملکرد انسان می‌شود.
تاثیر اضطراب بر مغز
اضطراب چگونه ساختار مغز را تغییر می‌دهد؟
شاید برایتان عجیب باشد اگر بدانید که تاثیر اضطراب بر مغز به گونه‌ای است که می‌تواند ساختار مغز را نیز تغییر دهد. مغز انسان از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده است که هر یک از این قسمت‌ها نقش بسیار مهمی در حافظه، احساسات و سیستم عصبی فرد دارند. در ادامه به بررسی تاثیر استرس بر عواملی همچون آمیگدالا و هیپوکامپ خواهیم پرداخت.
تاثیر اضطراب بر مغز و نواحی همچون آمیگدالا و هیپوکامپ
همانطور که می‌دانید هیپوکامپ یکی از قسمت‌های مهم مغز است که با احساسات، یادگیری و حافظه مرتبط است. بخش جلویی مغز نیز نقش بسیار مهمی در تصمیم‌گیری، حافظه و کنترل رفتار‌ها دارد. اضطراب می‌تواند حجم نواحی مهمی همچون بخش جلویی مغز و هیپوکامپ را کاهش دهد که به صورت کلی کاهش حجم این نواحی سبب کاهش توانایی در پردازش مطالب و بروز مشکلات عملکردی می‌شود. این تغییرات به این دلیل است که مغز نورون‌های خود را از دست داده و با کاهش اتصال سلولی مغز توانایی خود را در تولید نورون‌های جدید از دست می‌دهد و انعطاف‌پذیری عصبی کاهش پیدا می‌کند.
تاثیر اضطراب بر مغز فقط در این بخش خلاصه نمی‌شود! در واقع اضطراب می‌تواند عملکرد آمیگدالا را نیز تغییر دهد. تغییر در عملکرد این قسمت باعث برانگیختگی عاطفی و افسردگی می‌شود و به صورت کلی زندگی انسان را مختل می‌کند.
نقش اضطراب در اختلال عملکرد حافظه و تمرکز
جالب است بدانید که اختلال در حافظه نیز تاثیر اضطراب بر مغز است. اگر شما هم از آن دسته از افرادی هستید که استرس مداوم دارید، باید با حافظه خود خداحافظی کنید! در واقع سیستم‌های متفاوتی در مغز انسان وجود دارند که هر یک از آن‌ها مسئول حفظ یک سری اطلاعات می‌باشند. استرس روند کار این سیستم‌های عصبی را مختل کرده و در نهایت ممکن است بخشی از اطلاعات ثبت شده از دست بروند. شاید به همین دلیل باشد که با یک استرس جزئی جای کیف یا وسایل خود را فراموش می‌کنید.
ارتباط بین اضطراب و عملکرد سیستم عصبی مرکزی
تاثیر اضطراب بر مغز و سیستم عصبی به نوعی است که می‌تواند کوچکترین عملکردهای سیستم عصبی مرکزی را مختل کند. اضطراب و استرس یکی از دلایل ایجاد پانیک یا حمله عصبی است. حملات پانیک طولانی مدت باعث می‌شوند مغز شما به طور منظم هورمون‌های استرس را ترشح کند. این امر می‌تواند عواقبی همچون افسردگی، سرگیجه و سردرد را در فرد به وجود آورد.
استرس و سیستم عصبی
تاثیر اضطراب بر مغز و ترشح هورمون‌ها و مواد شیمیایی مغز
هنگامی که احساس استرس می‌کنید مغز شما در پاسخ به این احساس شروع به ترشح هورمون‌ها و مواد شیمیایی می‌کند. آدرنالین و کورتیزول دو نمونه از این هورمون‌ها هستند که در هنگام استرس ترشح می‌شوند. جالب است بدانید که اگر بدن به صورت مداوم در معرض این هورمون‌ها باشد، سلامتی آن مورد تهدید قرار می‌گیرد. به عنوان مثال اگر هورمون کورتیزول در بدن بیش از حد ترشح شود، موجب چاق شدن فرد می‌شود.
تاثیر اضطراب بر مغز و افزایش ریسک ابتلا به بیماری‌های عصبی و روانی
تقریبا تمامی افراد جامعه در معرض استرس می‌باشند که میزان این استرس معمولا در سنین جوانی و نوجوانی افزایش پیدا می‌کند. اضطراب بیش از حد مغز را پیر کرده و خط ابتلا به بیماری‌هایی همچون ام اس، زوال عقل و پارکینسون را افزایش می‌دهد. علاوه بر این افرادی که استرسی هستند، بیشتر در معرض انواع آسیب‌های مغزی و حملات عصبی می‌باشند. علاوه بر این انواع اختلالات اضطرابی نیز این افراد را تهدید می‌کند. برخی از این اختلالات روانی عبارتند از: اختلال اضطراب فراگیر، اختلال اضطراب اجتماعی، انواع فوبیاها، اختلال هراس و… .
مغز و استرس
چگونه می‌توان تاثیر اضطراب بر مغز را کاهش داد؟ راهکارهای علمی و کاربردی
حال که با تاثیر اضطراب بر مغز و سلامتی آشنا شدید، لازم است تا با نحوه کاهش استرس نیز اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم.
- الف) خواب: تغییر الگوی خواب می‌تواند تاثیر اضطراب بر مغز را تا حد قابل توجهی کاهش دهد. در واقع استرس و تجمع بیش از حد هورمون‌های تنش‌زا موجب بی‌خوابی می‌شود. بنابراین حتی اگر استرستان کاملا فروکش نکرده است، سعی کنید در ساعت مشخصی بخوابید.
- ب) ورزش: ورزش تاثیر بسیار زیادی روی هورمون‌های تنظیم خلق و خو دارد. با ورزش کردن بدن شما اقدام به آزاد کردن هورمون اندورفین می‌کند که این هورمون سبب کاهش استرس خواهد شد.
- ج) کاهش مصرف کافئین: با کاهش مصرف قهوه، چای و شکلات میزان کافئین در بدن شما کم شده و همین موضوع به رفع استرس کمک خواهد کرد.
- د) مدیتیشن: مدیتیشن و ریلکس کردن یکی دیگر از راهکارهایی است که تاثیر اضطراب بر مغز را کاهش می‌دهد.